Co chronimy w Konstytucji? – relacja z ostatniego spotkania

„W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny,

odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demokratycznego stanowienia o Jej losie,

my, Naród Polski – wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, […]

ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej”



Już w pierwszych zdaniach cytatu studenci prawa z pewnością rozpoznają preambułę uchwalonej dnia 2 kwietnia 1997 roku, obowiązującej Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Choć od tamtego czasu poziom jej popularności wśród obywateli malał i rósł, nie da się ukryć, że ostatnimi czasy, każdy, nie tylko prawnik, zaczął się jej treścią bardziej interesować, a jej interpretacja jest często przyczyną konfliktów, które przysłaniają jedno z najważniejszych pytań jakie w stosunku do Konstytucji powinniśmy sobie zadać, a mianowicie „Co bronimy w Konstytucji?”. Odpowiedź na to pytanie uzyskaliśmy podczas odbywającego się z ostatnią środę drugiego już w tym roku spotkania koła, które rozpoczęło się niestandardowo integracją o godzinie 18.00 w klubie „Kafka”. Mimo tego, już o godzinie 20.00 wszyscy licznie zgromadziliśmy się w Collegium Iuridicum II, by uzyskać odpowiedź na pytanie będące jednocześnie tytułem wykładu naszego gościa, dr Marcina Stębelskiego, wykładowcy prawa konstytucyjnego na Uniwersytecie Warszawskim oraz autora wielu cenionych opracowań, artykułów i monografii. Doktor Stębelski w latach 2002-2006 zajmował również stanowisko stałego współpracownika Biura Trybunału Konstytucyjnego, a także eksperta ds. legislacji w Biurze Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu w latach 2006-2011. Razem z gościem przyjrzeliśmy się wpierw samej budowie i zawartości Konstytucji, by zastanowić się później co chronić mają zarówno poszczególne przepisy Konstytucji, jak i jej cała treść. Ustaliliśmy, że głównym przedmiotem ochrony są tzw. wartości konstytucyjne – wysoko cenione przez społeczeństwo dobra o różnym charakterze uznane przez system prawny, które możemy podzielić na wartości osobiste, kolektywne i organizacyjne. Co więcej, to właśnie to, co Konstytucja chroni, stanowi o jej wartości, a normy prawne w niej zawarte nie mogą zostać utrzymane, jeżeli nie są one oparte na powszechnie akceptowanych wartościach rozumianych w określony sposób. Gość przedłożył nam główne katalogi wartości konstytucyjnych, tzn. związanych z ochroną Państwa Prawa, Godności i Rodziny. Pod koniec wspólnie doszliśmy do wniosku, że stosowanie Konstytucji wiąże się często z ważeniem dóbr i wartości po czym nastąpiła kolej na pytania, które dotyczyły m.in. sposobów w jakie społeczeństwo mogłoby wyrażać swoją akceptację dla danych wartości oraz potencjalnego konfliktu między ochroną prawną życia, a zasadą obrony koniecznej w przypadku wspomnianej sprawy K 44/07. Serdecznie dziękujemy panu dr Marcinowi Stębelskiemu za ostatni wykład i wszystkim przybyłym za ich obecność oraz zapraszamy na najbliższe spotkanie! Do zobaczenia!

Autorem relacji jest Maria Jazdon, studentka I roku prawa na WPiA UW.